από Εξοστρακισμός, πολιτικό μέτρο που έπαιρνε η πολιτεία, στην αρχαία Ελλάδα και κυρίως στην Αθήνα, ενάντια σ' εκείνους τους διάσημους άντρες που θεωρούνταν, για τον άλφα ή βήτα λόγο, επικίνδυνοι για αυτήν.
Ο θεσμός επιβλήθηκε από το νομοθέτη Κλεισθένη τον 6ο αιώνα π.Χ. και πρόβλεπε απομάκρυνση από την Αθήνα για δέκα χρόνια. Είχε περισσότερο προληπτικό χαρακτήρα και καμιά φορά η ποινή μπορούσε να μειωθεί, αν ο δήμος έκρινε ότι αυτό ήταν αναγκαίο.
Η απόφαση για εξοστρακισμό κάποιου παιρνόταν μετά από ψηφοφορία, στην οποία συμμετείχαν οι πολίτες. Πάνω σε όστρακα (από όπου και ο όρος) καθένας χάραζε το όνομα εκείνου που το θεωρούσε περισσότερο επικίνδυνο. Κατόπιν, γινόταν καταμέτρηση των οστράκων κι αυτός που είχε τα περισσότερα όστρακα εξοριζόταν από την Αθήνα.
Μ' αυτό το μέσο εξορίστηκαν, όπως είναι γνωστό, ο Αριστείδης ο δίκαιος και ο Θεμιστοκλής. Το 418 π.Χ. καταργήθηκε ο θεσμός, ενώ είχε αρχίσει να γίνεται μέσο διωγμού πολιτικών αντιπάλων.
Εξοστρακισμός - οστρακισμός αρσενικό, θεσμός του αρχαίου αθηναϊκού πολιτεύματος: ψηφοφορία με όστρακα για την απομάκρυνση από την Αθήνα για δέκα χρόνια εκείνου του πολίτη που θεωρούνταν από τους περισσότερους ψηφοφόρους επικίνδυνος για το δημοκρατικό πολίτευμα
οστρακισμός : Κάθε πολίτης κατέγραφε σε όστρακο το όνομα όποιου θεωρούσε επικίνδυνο για το πολίτευμα της δημοκρατίας. Σε ειδική συνεδρίαση της Εκκλησίας του Δήμου, με μυστική ψηφοφορία, αποφάσιζαν οι Αθηναίοι την απομάκρυνση ή όχι για δέκα (10) χρόνια από την πόλη εκείνου που το όνομά του είχε γραφεί στο μεγαλύτερο αριθμό οστράκων.
Εξοστρακισμός ή Οστρακισμός, ήταν μία διαδικασία ψηφοφορίας με την οποία αποφασιζόταν ελεύθερα, άνευ δίκης, η υποχρεωτική εξορία ή όχι ενός ατόμου που κρινόταν επικίνδυνο για την πόλη. Ο οστρακισμός εφαρμοζόταν στην αρχαία Αθήνα, από όπου τον πήραν και οι άλλες πόλεις με δημοκρατικό πολίτευμα
Ο οστρακισμός γινόταν ως εξής: έφραζαν την Αγορά και δημιουργούσαν έτσι έναν περίβολο, που τον διαιρούσαν σε 10 τμήματα, με κοινή είσοδο. Σε αυτά εισερχόταν κάθε πολίτης, ανάλογα με τη φυλή που ανήκε και άφηνε ένα όστρακο (θραύσμα πήλινου αγγείου), όπου είχε γράψει το όνομα του πολίτη του οποίου την εξορία επιθυμούσε. Για να εξοριστεί κάποιος έπρεπε το όνομά του να βρεθεί σε περισσότερα από 6.000 όστρακα. Ο πολίτης που καταδικαζόταν είχε διορία δέκα ημερών για να τακτοποιήσει τις προσωπικές του υποθέσεις. Αρχικά, η εξορία διαρκούσε δέκα χρόνια αλλά αργότερα μειώθηκε σε πέντε.
Ο οστρακισμός θεσπίστηκε αρχικά ως ένα μέσο προστασίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αργότερα όμως,ο θεσμός αυτός έχασε βαθμιαία τη σημασία του, διότι χρησιμοποιήθηκε από τις διάφορες παρατάξεις σαν τρόπος απαλλαγής και εξόντωσης πολιτικών αντιπάλων.
Οι Αθηναίοι που είναι γνωστό ότι εξοστρακίστηκαν είναι οι ακόλουθοι (κατά χρονική σειρά):
487 π.Χ. − Ίππαρχος του Χάρμου, συγγενής του Πεισίστρατου
486 π.Χ. – Μεγακλής του Ιπποκράτη, ανιψιός του Κλεισθένη. Ο Μεγακλής εξοστρακίστηκε δύο φορές σύμφωνα με τον Λυσία.
485 π.Χ. — Καλλίξενος, ανιψιός του Κλεισθένη και αρχηγός των Αλκμαιωνιδών εκείνο το διάστημα (οι πληροφορίες για τον Καλλίξενο είναι αβέβαιες).
484 π.Χ. — Ξάνθιππος του Αρίφρονα, πατέρας του Περικλή, πολιτικός και στρατιωτικός
482 π.Χ. — Αριστείδης του Λυσιμάχου, επονομαζόμενος και «δίκαιος, υπήρξε Αθηναίος στρατηγός και πολιτικός
471 π.Χ. — Θεμιστοκλής του Νεοκλέους (το 471 π.Χ. ή νωρίτερα) πολιτικός και στρατηγός, γεννημένος στην Αθήνα το 527 π.Χ.
461 π.Χ. — Κίμων του Μιλτιάδη, πολιτικός και στρατηγός
460 π.Χ. — Αλκιβιάδης του Κλεινία, παππούς του Αλκιβιάδη του Πελοποννησιακού Πολέμου.
457 π.Χ. — Μένων του Μενεκλίδη (αβέβαιο)
442 π.Χ. — Θουκυδίδης του Μιλησία (δεν πρόκειται για τον ιστορικό Θουκυδίδη)
Δεκαετία του 440 π.Χ. — Καλλίας του Διδύμου (αβέβαιο)
Δεκαετία του 440 π.Χ. — Δάμων του Δαμονίδη (αβέβαιο)
416 π.Χ. — Υπέρβολος του Αντιφάνη
Ο θεσμός επιβλήθηκε από το νομοθέτη Κλεισθένη τον 6ο αιώνα π.Χ. και πρόβλεπε απομάκρυνση από την Αθήνα για δέκα χρόνια. Είχε περισσότερο προληπτικό χαρακτήρα και καμιά φορά η ποινή μπορούσε να μειωθεί, αν ο δήμος έκρινε ότι αυτό ήταν αναγκαίο.
Η απόφαση για εξοστρακισμό κάποιου παιρνόταν μετά από ψηφοφορία, στην οποία συμμετείχαν οι πολίτες. Πάνω σε όστρακα (από όπου και ο όρος) καθένας χάραζε το όνομα εκείνου που το θεωρούσε περισσότερο επικίνδυνο. Κατόπιν, γινόταν καταμέτρηση των οστράκων κι αυτός που είχε τα περισσότερα όστρακα εξοριζόταν από την Αθήνα.
Μ' αυτό το μέσο εξορίστηκαν, όπως είναι γνωστό, ο Αριστείδης ο δίκαιος και ο Θεμιστοκλής. Το 418 π.Χ. καταργήθηκε ο θεσμός, ενώ είχε αρχίσει να γίνεται μέσο διωγμού πολιτικών αντιπάλων.
Εξοστρακισμός - οστρακισμός αρσενικό, θεσμός του αρχαίου αθηναϊκού πολιτεύματος: ψηφοφορία με όστρακα για την απομάκρυνση από την Αθήνα για δέκα χρόνια εκείνου του πολίτη που θεωρούνταν από τους περισσότερους ψηφοφόρους επικίνδυνος για το δημοκρατικό πολίτευμα
οστρακισμός : Κάθε πολίτης κατέγραφε σε όστρακο το όνομα όποιου θεωρούσε επικίνδυνο για το πολίτευμα της δημοκρατίας. Σε ειδική συνεδρίαση της Εκκλησίας του Δήμου, με μυστική ψηφοφορία, αποφάσιζαν οι Αθηναίοι την απομάκρυνση ή όχι για δέκα (10) χρόνια από την πόλη εκείνου που το όνομά του είχε γραφεί στο μεγαλύτερο αριθμό οστράκων.
Εξοστρακισμός ή Οστρακισμός, ήταν μία διαδικασία ψηφοφορίας με την οποία αποφασιζόταν ελεύθερα, άνευ δίκης, η υποχρεωτική εξορία ή όχι ενός ατόμου που κρινόταν επικίνδυνο για την πόλη. Ο οστρακισμός εφαρμοζόταν στην αρχαία Αθήνα, από όπου τον πήραν και οι άλλες πόλεις με δημοκρατικό πολίτευμα
Ο οστρακισμός γινόταν ως εξής: έφραζαν την Αγορά και δημιουργούσαν έτσι έναν περίβολο, που τον διαιρούσαν σε 10 τμήματα, με κοινή είσοδο. Σε αυτά εισερχόταν κάθε πολίτης, ανάλογα με τη φυλή που ανήκε και άφηνε ένα όστρακο (θραύσμα πήλινου αγγείου), όπου είχε γράψει το όνομα του πολίτη του οποίου την εξορία επιθυμούσε. Για να εξοριστεί κάποιος έπρεπε το όνομά του να βρεθεί σε περισσότερα από 6.000 όστρακα. Ο πολίτης που καταδικαζόταν είχε διορία δέκα ημερών για να τακτοποιήσει τις προσωπικές του υποθέσεις. Αρχικά, η εξορία διαρκούσε δέκα χρόνια αλλά αργότερα μειώθηκε σε πέντε.
Ο οστρακισμός θεσπίστηκε αρχικά ως ένα μέσο προστασίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αργότερα όμως,ο θεσμός αυτός έχασε βαθμιαία τη σημασία του, διότι χρησιμοποιήθηκε από τις διάφορες παρατάξεις σαν τρόπος απαλλαγής και εξόντωσης πολιτικών αντιπάλων.
Οι Αθηναίοι που είναι γνωστό ότι εξοστρακίστηκαν είναι οι ακόλουθοι (κατά χρονική σειρά):
487 π.Χ. − Ίππαρχος του Χάρμου, συγγενής του Πεισίστρατου
486 π.Χ. – Μεγακλής του Ιπποκράτη, ανιψιός του Κλεισθένη. Ο Μεγακλής εξοστρακίστηκε δύο φορές σύμφωνα με τον Λυσία.
485 π.Χ. — Καλλίξενος, ανιψιός του Κλεισθένη και αρχηγός των Αλκμαιωνιδών εκείνο το διάστημα (οι πληροφορίες για τον Καλλίξενο είναι αβέβαιες).
484 π.Χ. — Ξάνθιππος του Αρίφρονα, πατέρας του Περικλή, πολιτικός και στρατιωτικός
482 π.Χ. — Αριστείδης του Λυσιμάχου, επονομαζόμενος και «δίκαιος, υπήρξε Αθηναίος στρατηγός και πολιτικός
471 π.Χ. — Θεμιστοκλής του Νεοκλέους (το 471 π.Χ. ή νωρίτερα) πολιτικός και στρατηγός, γεννημένος στην Αθήνα το 527 π.Χ.
461 π.Χ. — Κίμων του Μιλτιάδη, πολιτικός και στρατηγός
460 π.Χ. — Αλκιβιάδης του Κλεινία, παππούς του Αλκιβιάδη του Πελοποννησιακού Πολέμου.
457 π.Χ. — Μένων του Μενεκλίδη (αβέβαιο)
442 π.Χ. — Θουκυδίδης του Μιλησία (δεν πρόκειται για τον ιστορικό Θουκυδίδη)
Δεκαετία του 440 π.Χ. — Καλλίας του Διδύμου (αβέβαιο)
Δεκαετία του 440 π.Χ. — Δάμων του Δαμονίδη (αβέβαιο)
416 π.Χ. — Υπέρβολος του Αντιφάνη
